De ontdekking van wortelbeton
De afgelopen jaren hebben we veel kennis vergaard over riet als ‘natuurlijk bouwmateriaal’ en hebben we uitgebreid onderzoek gedaan naar de toepassingsmogelijkheden van mycelium in combinatie met riet.
Gedurende het project ontdekten we dat we ook direct wortels konden kweken zonder gebruik van mycelium, eigenlijk zoals de natuurlijke processen in de natuur plaatsvinden.
Deze wortels bleken via een speciale kweektechniek omhoog te groeien tot vormvaste, sterke, flexibele, zelf hechtende blokken. We noemden deze ontdekking Wortelbeton.
De kweek
De kweek van wortelbeton is een complex proces dat we via het onderzoeken en monitoren van verschillende kweekmethoden steeds verder optimaliseren.
Bij het telen doorlopen we de volgende fasen:
FASE 1
Restafval/ circulair riet verzamelen
In deze fase verzamelen we circulaire reststromen riet i.s.m. Rijnland en boer Ferry van Stadslandgoed21.
FASE 2
Restafval riet in bigbags en bakken doen
Een deel van het restafval van riet doen we voor de teelt van wortelbeton in bigbags die gemaakt zijn van ademend en waterdoorlatend materiaal.
Een ander deel van het restafval van riet doen we voor de kweek van wortelbeton in bakken en houden we voldoende vochtig.
FASE 3
Bigbags met restafval riet in gleuven in weiland zetten
De Bigbags met restafval van riet zetten we in gleuven of sloten in weilanden.
Stikstofzuiger
We creëren op deze manier een stikstof reducerende landbouw in natte bodem doordat de waterdoorlatende bigbags met rietresten, die we in sloten en geulen in de weilanden geplaatst hebben, stikstof uit het water filteren.
Helofyten filters
De Helofyten filters hebben we bedacht om de rietzudden tijdens de kweek van wortelbeton vochtig te houden en tegelijkertijd het water uit kanalen en grachten te zuiveren.
Helofyten Fontein
De Helofyten fontein creëren we door verschillende bakken, waarin wortelbeton gekweekt wordt, trapsgewijs te stapelen in de vorm van een fontein. De rietzudden in de bakken houden we vochtig via een door AI aangestuurd irrigatiesysteem met water vanuit de grachten of kanalen waarbij het water trapsgewijs via de verschillende bakken met rietzudden naar beneden loopt en gezuiverd wordt.
De fontein kan zowel worden ingezet op het platteland als in de stedelijke omgeving en wordt ook gebruikt bij de ontwikkeling van de Omhooggroeidijk en Veenmotor.
Speciaal voor Amsterdam 750 jaar hebben we een bijzondere Helofyten Fontein ontworpen.
Een fontein en helofyten filter, als meditatieve en inspirerende plek in de stad, die zorgt voor verkoeling, waterzuivering en bijdraagt aan de kweek van wortelbeton.
Op de Helofyten fontein 750 creëren we een meditatieve plek in de stad waar mensen kunnen neerstrijken van beneden naar boven tussen het ruisende riet. Een plek waar mensen via QR-codes tussen het riet kunnen luisteren naar persoonlijke verhalen over de stad, over duurzame ideeën/ ontwikkelingen/ ambities/ verhalen ter inspiratie/ water& klimaat/ muziek/ gedichten/ acoustic well-being.
Tegelijkertijd draagt de Helofyten fontein 750 bij aan de productie en het ontwikkelen van wortelbeton, een nieuw biobased bouwmateriaal dat gebruikt zal gaan worden t.b.v. drijfeilanden en de veenmotor waarbij we de grond en ook stadparken kunnen laten stijgen. Daarnaast zuivert de fontein het water dat trapsgewijs via de verschillende bakken met rietzudden naar beneden loopt.
Discussielab: april – september 2025
1 maal per 2 weken zal op de Helofyten fontein 750 een discussielab worden georganiseerd waarbij bezoekers een rondleiding krijgen over de Helofyten fontein, uitleg krijgen over de toepassingen van wortelbeton en in gesprek gaan over mogelijke oplossingen voor het dalen van de bodem, zoals de veenmotor en drijfdijken.
Sprekers
Daarnaast worden beleidsmakers en sprekers van kleine duurzame initiatieven in Amsterdam uitgenodigd om te vertellen over hun ideeën en initiatieven en gaan zij met bezoekers in gesprek om ze te inspireren en ideeën aan te dragen en uit te wisselen over hoe we Amsterdam kunnen verduurzamen en hoe iedereen hieraan kan bijdragen.
Helofyten Moerasbrug
De Moerasbrug verwijst naar het moeras wat Amsterdam West ooit was, wuivend rietland, met een mooi woord paludicultuur, veenvegetatie of helofyten. Een landschap dat omhoog groeide, op zeeniveau bleef en meegroeide.
De Moerasbrug is een brug die laat zien dat we omhoog kunnen groeien i.p.v. dalen, een brug die een rol speelt in Co2 vastleggen, die je bewust maakt van de sloten waar je als mens zo onachtzaam overheen stapt, hoe sloten het natte Holland vormgaven en bodemdaling veroorzaakten en je doet beseffen dat al die miljarden tonnen aan veen die zijn omgezet in Co2 nu mede de aarde opwarmen.
Een stukje cultuurbrug die de samenwerking verbeeldt tussen cultuur en natuur.
